Beyin Egzersizi


Bir toplantı odası düşünün. Bu odada birçok yuvarlak masanın etrafına oturmuş 70’li yaşlarda yetişkinin kurşun kalemle kağıtlara birşeyler yazydığını hayal edin. Odada çıt çıkmadığını, yalnızca kalemin kağıda temas etmesiyle oluşan hışırtıyı duyumsayın! Okul çocuklarının sınıftaki halini andıran bu görüntü ne olabilir? Yaşlıların yaptığı şey beyin aerobiği (ya da beyin jimnastiği ya da beyin egzersizi) ve mümkünse Alzheimer hastalığından kaçmak.

Bir konuşma ve dil patalojistinin liderliğinde her hafta toplanan bu grup orada bulunduğu süre boyunca mental (beyinsel) aktiviteler yapıyor, bilmeceler çözüyor, kelime oyunları oynuyor, bulmaca parçalarını bir araya getiriyor.

Vücut aerobiği yaparken ritmik fiziksel aktivitelerle kaslarımızı güçlendirir fit ve sağlıklı hale geliriz. Beyin aerobiği yaparken de aynı mantık geçerli: Beynin değişik bölgeleri çalıştırılırak zindeleştiriliyor.

Bir süre önce doktor arkadaşlarımdan birine Alzheimer hastalığının neden yaygınlaştığını sormuştum. Cevaben şunlari söylemişti: İnsanlar gittikçe daha uzun yaşıyor, ömrü uzayan insanlarda bedensel ve beyinsel sorunlar ister istemez artıyor.

İleri yaşlarda da olsa beyin sağlığını korumak mümkün. Uzmanlar bunun için fiziksel aktivite, düzenli uyku, yeterli su tüketimi ve beyin jimnastiği öneriyor ve ekliyorlar “beyin kullanılmazsa günlük aktiviteler zorlaşır ve hayat kalitesi düşer.”

Yaşlıların mental sağlığı için “tekrarlanan aktiviteler” öneriliyor. Bunlara örnek olarak bulmacalar verilebilir. Ancak bulmaca çözmek tek başına yapılan bir aktivite oluğundan pasiftir. Oysa beyin aerobiği yapan yaşlılar bir araya gelerek hem sosyal oluyorlar hem de basit sayılmayacak beyinsel faaliyetlere katılarak aktif birkaç saat geçiriyorlar. Uzmanlara göre yaşlıların birbiriyle konuşması ve yeri geldiğinde tepki göstermesi de çok sağlıklı davranışlar.

Beyin her yaşta aktif tutulmalıdır. Özellikle ileri yaşlarda sosyalleşmek, birlikte bulmacalar çözmek, şiir okumak ve tekrarlamak, yeni dualar/sureler ezberlemek, oyunlar oynamak mental sağlığa olumlu katkıda bulunur. Beyin aerobiğine katılan yaşlıların en çok zorlandığı konu yıllar öncesine ait olayları hatırlamak. Örneğin otuz yıl önce benzinin fiyatı ya da gazetenin fiyatı sorulduğunda zorlanıyorlar. Toplu olarak hatırlamaya çalışırken hem sosyalleşiyorlar hem de aktif katılım sayesinde eğleniyorlar.  Eleştirel düşünceye açık, derinlemesine fikir üretmeye yarayan beyin aerobiği sınıflarının ABD’de kısa sürede yaygınlaşacağı düşünülüyor. Umarım beyin aerobiğini tanıtan bu yazım sağlık profesyonelleri için yararlı olur. İleri yaşlardaki büyüklere de fikir verir.

Beyin sağlığını sürdürmek için gülmek de yararlı bir aktivitedir. Fırsat buldukça etrafımızdaki büyükleri manalı şakalarla güldürmek kazan-kazan etkisi yaratır. noktalıyorum:

Alzheimer Hastalığı ile ilgili bir fıkra paylaşarak yazımı

Eski Amerikan devlet başkanı Bill Clinton yaşlılar evine gitmiş. Yaşlıları selamladıktan sonra sormuş “Yıllar geçti ama belki aranızda beni tanıyan çıkar. Beni hatırlayan var mı?” Alzheimer hastası yaşlı bir kadın cevaplamış “Ben hatırlayamadığımda hemşireye soruyorum, herkesin kimliği var onda. Şimdi hemşireyi çağıralım da sana kim olduğunu söylesin!”

Beyin egzersizi yapmakta fayda var!

3 thoughts on “Beyin Egzersizi”

  1. Saygıdeğer yazar dost, benim bu konulardaki kıssadan hissem şudur: Bedenimizdeki tüm organlar şunu söylüyor: “Beni ya kullanırsın ya kaybedersin…” Atalarımız da “İşleyen demir pas tutmaz…” demişler. Ama beyin üzerine kitap yazan biri olarak şu teknik açıklamayı da yapmak isterim: Beyin devreleri nöronlar arası sinyalleşmelerle oluşuyor. Bunlar elektro-kimyasal olabildikleri gibi, dendrit denen kalıcı bağlantılarla da olabiliyor. Bu bağlantılar kullanılmadıkları zaman yok oluyorlar. Beyinde daha az bağlantı demek, daha az kapasite ve işleklik demek oluyor. Ayrıca bilgi ve işlev kaybı da cabası… Sürekli yeni şeyler öğrenerek beynimizi aktif ve genç tutabiliriz. Bir de beyni besleyen besinleri tüketmek gerekir. Mehmet ÖZ’ün sitesinde bu konuda çok geniş bilgi var. Teşekkürle, selam ve saygıyla… MS

    1. Teşekkürler Mehmet Bey..
      Mümkünse, kitabınızın linkini burada paylaşırsanız okuyucuya düşünce gıdası olur..
      Esenlikler..
      Fatoş

Comments are closed.