Sosyal Medya ve Tahmin Analitikleri


Gelecek tahmin edilebilir ama bunun adı fal bakmak olmaz çünkü o zaman pek bilimsel içerikli olmaz! Daha bilimsel bir isim düşünelim, sosyal medyayı da göz önünde bulunduralım ve  bilimsel fal bakmaya “tahmin analitikleri” diyelim.

Tahmin analitikleri bazı konularda geleceğin tahmininde kullanılan bir analiz yöntemidir.  Kahve fincanında şekillere bakan falcılar gördüklerini yorumluyorsa, sosyal medyada olup biteni ve online aktivitelerin şekil ve gidişatını bilimsel çıkarımlarla yorumlayan bilimciler de olabilir.

Tahmin analitikleri nedir? Sosyal medyaya bakarak nasıl tahmin yapılır?

Açık demokrasi konuşma ve ifade özgürlüğü demektir. Açık demokrasilerde dileyen dilediği gibi fikir paylaşır ve dolayısıyla toplum hem yargılayıcı hem de savunucu konumundadır.

Günümüzde herkes ve herşey hakkında istemediğimiz kadar bilgiye ulaşmak çok kolay ve yakın bir gelecekte bu daha kolay ve çabuk olacak. Her türlü fikir ve düşünce Internet’te yerini ve okuyucusunu bulacak. Durum böyle olunca herkes aynı anda hem paparazzi hem ünlü hem de röntgenci olacak.

Paylaşılan online bilgiler istem dışı olmayacak ama paylaşılan bilgilerin kimlere yönlendirildiği konusu biraz şaibeli olacak. Şöyle düşünelim: istersem kendimle, geçmişimle, yaşantımla ve ilgi alanlarımla ilgili istediğim kadar bilgiyi online sitelerde paylaşabilirim ama bu bilgilerin kimlere yönlendirildiğinden haberim olmayabilir. Kimlere mi yönlendirilebilir? İş verenlere, kurumlara, kuruluşlara, araştırma şirketlerine, üniversitelere, satıcıara, üreticilere, reklamcılara, vs. yani benimle ilgili bilgiler, bugün oldugu gibi, birçok yere haberim olmadan gönderilebilir.

Bugünden farkı nedir derseniz, yeni dijital çağda paylaşılan ufacık bilgi bile çok büyük ve değerli olacak.

Hükümetler, kurumlar, kuruluşlar ve şirketler için online şahsi bilgi paha biçilmez değerde olacak. Neden? Bu konuda hayal gücünüzü çalıştırmanızda sakınca yok ama birkaç örnek isterseniz: hükümetler şahsi bilgileri halkın ihtiyaçlarını anlamak için temel bilgi olarak kullanacak, araştırmacılar verileri sayım amaçlı analiz edecek, yeni iş imkanları da bu şekilde hedeflenecek.

Tahmin analitikleri dediğimiz çalışmalar işte bu konuları ilgilendiriyor; kısaca ‘online bilgi tahmin amaçlı kullanılacak‘. Bunun için açık demokrasilerin sürdürülmesi gerekli. Otokrasilerde bilgi paylaşımı ya sınırlı ya da neredeyse imkansızdır.

Tahmin analizleri çalışmalar bugün de yapılıyor. Örneğin Twitter’da paylaşılan grip bilgisi sayesinde grip salgınlarının yeri, yoğunluğu, şiddeti anlaşılabiliyor. Para piyasalarında dalgalanmalar ya da değişik ülkelerde çıkacak ayaklanmalar da bu şekilde “önceden” anlaşılmaya çalışılıyor.

Bu yeni bir bilim dalıdır ve hızla geliştirilmektedir. Tahmin analitikleri denen çalışmalar; istatistik, veri kaynakları ve elektronik beyin modellemesinin birarada kullanılmasıyla ortaya çıkmış bir daldır. Temel amaç; toplanan verinin gelecek için bilgiye dönüştürülmesidir (yöneylem). Şimdilik bu tür tahminler kısıtlı olarak kullanılıyor; örneğin hava durumu ve işsizlik vs. gibi konuların tahmininde.

Kısacası sosyal medya öyle bir yer ki zaman geçirip eğleniyoruz, yazıp ciziyoruz, görseller ve her çeşit düşünce paylaşıyoruz; toplanan bilgiler ise tahmin analizleri yöntemleriyle geleceğin resmini çiziyor. Bunlar sadece bildiklerimiz. Ya bize söylenmeyenler? Ya bilmediklerimiz?