Ofis emailinize “Dikkat! Güvenlik için acilen açınız!” başlıklı bir email gelse ne yapardınız? Böyle emaillerde benim aklıma ilk gelen şey terörizm olur! Evet, bu email terörle ilgili bir mesaj içeriyordu: Kene Terörü!
Emaili açıp okumaya başladığımda Halk Sağlığı Profesyonellerinin kene terörüyle nasıl mücadele etmesi gerektiği anlatılıyordu. Halk sağlığının amacı sağlık problemleri çıkmadan önlemektir, bu nedenle halkın belirgin sağlık sorunları konusunda uyarılması ve korunma yöntemlerinin anlatılması gerekir.
Okuduklarımı sizinle paylaşıyorum:
Her bölgede değişik kene çeşitleri vardır ve bu kenelerin taşıdığı bakteri, virüs ve parazitler değişiktir. Keneler genelde hayvanlardan kan emerler ancak insanları da tercih ettikleri olur. Kenelerin en az 10 çeşit hastalık taşıdığı bilinmektedir. Bu hastalıkların çoğu ilaç tedavisine karşılık verse de en iyisi sorunu baştan engellemek ve kimi zaman ölümcül olan lyme (lime ya da laym diye de bilinir) hastalığıyla savaşmaktır.
İşte önlemeye yönelik birkaç öneri:
- Çimenli, otlu ve ağaçlı alanlarda yürürken, oturup kalkarken, piknik yaparken (bu tür yerlerde keneler yoğundur) korunmak. Korunmanın en bilinen yolu haşerelere karşı sprey-böcek savar kullanmaktır;
- Böyle ortamlarda uzun kollu giyecekler giyinmek ve pantolon paçalarını çorabın içine sokmak;
- Kene vücuda girdiğinde hemen enfeksiyon belirmez; bunun için en az 36 saat geçmesi gerekir. Bu süreyi iyi kullanarak, piknik ve açık alan (veya şehir parkları) dönüşünde tüm vücudu baştan aşağı incelemek;
- Piknik alanlarını, parkları ve diğer ağaçlı alanları ziyaretten dönüşte ilk 2 saat içinde duş almak, ki bu süreçte vücutta kene bulunup bulunmadığını incelemek;
- Deri altına kene girip girmediğini incelerken parmak aralarına, bacak arasına ve saç diplerine dikkatle bakmak;
- Kene varsa, deriye en yakın yeri olan ağız kısmından cımbızla tutup çıkarmak;
Semptomlar:
Kene tarafından ısırıldıktan sonra lime hastalığıyla enfekte olan insanlar genç ve sağlıklıysa semptomları ya çok hafiftir ya da grip türü semptomlar gösterir. Yaşlılar, bebekler ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar için kene ısırmaları ölümcül olabilir.
Lime hastalığı antibiyotiklerle ve anti-malarya (sıtma) ilaçlarıyla tedavi edilmektedir.
Belirgin semptomlar ateş, sıtma tutması, terleme, başağrısı, genel vücut ağrısı, iştahsızlık, bulantı, yorgunluk ve koyu renkli idrar. İhtiyarlarda, bebeklerde ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde kene ısırmaları ölümcül (fatal) olabilir ve semptomlar düşük kan basıncı, kansızlık, düşük kan alyuvarları sayısı, kan pıhtılaşması ve organların fonksiyonlarını yerine getirememesi. Kene ile enfekte olan kişinin alyuvarlarındaki parazitlerin hızla büyüdüğü bilinmektedir.
Halk sağlığı profesyonelleri yukarıdaki gibi aktif semptomları olanların birçok testten geçirilerek parazit tespitinin yapılmasını öneriyor. Umarım kene teröründen korunmak için gerekli önlemleri uygular ve bu yazıyı paylaşırsınız. Değişen iklim ve hava sıcaklıkları nedeniyle kene nüfusunda patlama bekleniyor.. Dikkatli olmakta fayda var!