Düşünmek bile istemediğimiz ama oldukça önemli bir soru: Öldükten sonra dijital hesaplara ne olur? Bir soru daha.. Yoksa dijital ölüm diye birşey olduğunu duymamış mıydınız?

Böyle sorular bir anda korku, üzüntü ve depresif bir hal çağrıştırmış olabilir. Üzgünüz.. Ama sanal alemde de olsak, gerçekleren kaçmak mümkün değil..

ABD’de yeni yeni ortaya çıkan servisler, ölümden sonra dijital hesapların (genellikle sosyal medya hesapları) güvenlik altına alınması konusunda kullanıcıları bilgilendiriyor.  Bu servislerin çoğu aileden birini veya yakın bir arkadaşı hesaba ait karar vermek üzere görevlendirmeyi öngörüyor.

Online hesapları olan herkesin dikkat etmesi gereken bu husus ile ilgili aşağıda birkaç ayrıntı bulabilirsiniz..

Dijital hesaplar nelerdir? Online banka hesapları, sosyal medya hesapları, fotoğraf sitelerinin hesapları, online dersler, emailler, sanal bağlantı yapılmış diğer siteler, vs.

Ölümden sonra dijital hesaplar geride kalanlara yük haline gelebilir çünkü zaman alıcı, sinir bozucu, hatta pahalı bir uğraş haline dönüşebilir. Bu nedenle hesaplara ait bilgilerin bırakılması tavsiye ediliyor. En azından şifrenin yazılarak bir kenara konulması ve bu bilginin güvenilir bir kimse ile paylaşılması öngörülüyor.

Google bunu yıllar önce yapmıştı. Güvenilir birinin hesaba ulaşmasını mümkün kılmıştı. Bilinmesi gereken bir başka şey ise, Google hesaplarında belirli bir süre aktivite olmazsa hesap toptan siliniyor.

Bugünlerde Facebook da kullanıcılarının yakın bir kimseye delege etmesine imkan tanıyor. Ancak Facebook kullanıcısı böyle bir girişimde bulunmadan vefat etmişse, hesabın “anıt mezara” taşınmasına izin verilebiliyor. Anıt mezara taşıma işlemi bir yakın tarafından yapılıyor fakat bu kişinin hesapla ilgili bazı şeyleri bilmesi gerekiyor. Yani ölmeden önce vasiyet yazar gibi şifreyi ve diğer kullanıcı bilgilerini paylaşmakta yarar var!

Peki kullanıcı öldükten sonra neden hesabı geride kalanların kontroluna geçmeli? Çünkü hesaplar istenmeyen şahısların eline geçebilir ve kötü amaçlar için kullanılabilir.

Dijital alet edevat da ölümden sonra dikkate alınması gereken cihazlar. Örneğin telefon, dizüstü bilgisayar, pc, iPod, iPad, Google gözlüğü, g0pro ve aklınıza gelebilecek diğer veri yüklü edevatlar.. Çünkü fotoğraf çekiyoruz, müzik yüklüyoruz, videolar seyrediyoruz, dökümanlar ve diğer her türlü bilgilerimiz bu cihazlarda taşınıyor..

Dijital bir hayatı olan herkese tavsiyeler:

• Sizden sonra sizin hesaplarınızla uğraşabilecek, zaman harcayacak birisini bulun. Öyle ki, bu kişi sizden sonra sizin dijital malvarlığınızı yönetmeyi üstlensin. Yani onlayn işlerden anlayan birisi bulunmalı ve hesabı hırsızlardan, korsanlardan ve hackerlerden koruyabilecek kapasitede olmalı.
• Yazılı olarak bırakmanız gereken şeyleri en kısa zamanda yazıp bir köşeye koymanız öneriliyor. Yazılı dokümanlarda neyin nasıl yapılacağı detaylıca yazılmalı. Örneğin email hesaplarınızın kimse tarafından okunmadan silinmesini istiyorsanız bunu yazılı olarak belirtin. Facebook hesabınız sizden sonra artık aktif olmasın mı istiyorsunuz? Tamamen silinsin mi diyorsunuz? Belki de hesabınızın “anıt mezara” taşınmasını arzu ediyorsunuz… Bunları yazılı olarak bir kenarda saklayın.
• Kullanıcısı olduğunuz tüm sitelerin mahremiyet kurallarını okumanız öneriliyor. Çünkü bazı siteler kullanıcının direktifler vermek üzere (ölmeden önce) form doldurulmasını şart koşuyorlar. Yani sözlü ya da kağıt üzerinde bırakılmış bir not işe yaramıyor. İlle de o sitenin formunu doldurmak gerekiyor. Buna en güzel örnek Google. Çünkü Google sitesindeki resmi form doldurulmadığında email hesapları kimseye göstermiyor. Facebook da resmi form doldurulmasını istiyor.
• Sizden sonra dijital malvarlığınızı bırakacağınız kişiye tüm hesaplarınızı ve giriş bilgilerini vermeniz tavsiye ediliyor.. Neden mi? Sizden sonra birileri siz “miş” gibi hesabınıza girebilir. Bunu durdurmanın tek yolu, delege ettiğiniz kişinin engelleyici gücüdür.
• Eğer vasiyetiniz varsa, delege ettiğiniz kişinin ölüm sertifikanıza ulaşabileceğine dair bir de not iliştirmeniz oneriliyor.. Değişik web sitelerinde ve şimdi aklınıza gelmeyen diğer hesaplarda ölüm kaydı gerekli olabilir.

Ölüm geç gelsin isteriz.. Ama ne zaman gelecek bilemiyiz.. Bir de dijital ölüm çıktı başımıza! Yukarıdakiler adı üstünde, tavsiye.. Ama umarız ki düşünce gıdası olur..

Dijital ölüm başlıklı yazıyı beğendiyseniz, daha sosyal medyada vefat başlıklı yazıyı da tavsiye ederiz.