Bloglarımı okuyanlar bilir; gönüllü (sosyal sorumlu) çalışmalarım vardır. Bunlardan biri ve çok önem verdiğim çocuk tacizini önlemek üzere oluşturulmuş, kar amacı gütmeyen, SAFEchild isimli bir kuruluştaki görevimdir. Peki böyle bir gönüllü kuruluşla mahrem soruların ne ilgisi olabilir?

Amerika’ya yerleştiğim ilk günlerden beri bu kuruluşun gönüllüsüyüm.  Aslında bazen çok bencil olduğumu düşünüyorum; çünkü gönüllü çalışmalar insanı mutlu ettiği gibi, içini yaşama hevesiyle dolduruyor. Sanırım ben de bu yüzden gönüllüyüm!

Laf aramızda, bu tür yoğun duygulara ihtiyacım var çünkü evinden yurdundan millerce ötede izole hayatlar yaşayan diğer gurbetçiler gibi benim de morale ve ruhumun şenlenmesine ihtiyacım var. Kanımca gönüllü çalışmalar ister memlekette ister dünyanın bir başka yerinde olsun, ille de huzur veriyor mutluluk aşılıyor. Ben de bu mutluluğun peşinde gönüllü çalışmalar yapıyorum çünkü kazan-kazan etkisi yaratıyor.

Nasıl mı? Yeni anneleri, bebek ve çocuk tacizine karşı eğitirken bir yandan da bebek ve anne sağlığı ve doğum kontrolü konularında destek vererek toplumda dayanışmaya katkıda bulunmuş oluyorum. Bu katkı bana kat kat dönerek mutlu ediyor! Bazen bu çalışmalara çocuklarımı da götürüyorum, ve ilk elden sosyal sorumlu davranışları görmelerini sağlıyorum.  Muhtemelen onlar da gönüllü çalışmalara gönül vermiş yetişkinler olacaklardır çünkü hepimizin bildiği gibi çocuklar duyduklarından çok görmek suretiyle öğrenirler, büyükleri taklit ederler.

Geçen Cumartesi SAFEchild tarafından hazırlanan bir seminere davetliydim.  Semineri, daha önceden birçok kere zevkle dinlediğim eğitmen Donna Godfrey verdi. Donna da bizler gibi bu kuruluşun bir gönüllüsü. Dünyanın birçok ülkesindeki şirketlere uyuşmazlık çözümü (conflict resolution) eğitimi veren Donna, o gün yaptığı konuşmayı kuruş almadan, sadece davaya inandığı için yaptı. Ve bu onun için yeni birşey değil zira her yıl en az bir kez takım kurma, grupla çalışma, ekip oluşturma gibi dersler vererek SAFEchild gönüllülerini eğitir.

Bu kez Donna neden oradaydı?

Biz gönüllüler, yeni annelere tahsis edildiğimizde bir çok mahrem ve hayli hassas sorular sorararız. Bu soruları sormak çoğu kez kolay değildir.  Sorular çoktur ve çeşitlidir. Örneğin, ad, soyad, yaş, doğum tarihi, evde kimlerin yaşadığı, sosyal desteğinin olup olmadığı, varsa kimler tarafından verilidiği, bebeğini doktora götürüp götürmediği, kendisinin hangi sıklıkla jinekologa göründüğü, doğum kontrolü kullanıp kullanmadığı, kullanıyorsa hangi yöntem  gibi oldukça hassas sorular sormak zorundayız. Bunu da ilk yarım saat içinde yaparız. Anneler pekala “sana ne?” diyebilir. Benim başıma gelmedi ama bu soruları sorarken gerilim yaşayan birçok gönüllü hikayesi dinledim. Ben de mahrem soruları sorarken çok zorlanırım.

O gün Donna zor sorular sorarken nasıl yaklaşmamız gerektiğini anlatmak üzere oradaydı:

Biz birbirimize benzeriz

Konuşurken ortak noktalara dikkat edip onları ön plana çıkarmalı. “Aynı şekilde” ya da “Benim için de aynı şey geçerli” ya da “Bir keresinde aynı şey benim de başıma gelmişti” gibi sözler kullanarak, gerekirse örnekler vererek aradaki duvarları kaldırmalı. Bizi birbirimizden ayıran duvarlar ortadan kalkarsa en mahrem konuları bile rahatlıkla konuşabiliriz.

“Ben” mesajı verebiliriz

Karşımızdakiler her zaman açık ve anlaşılır konuşamayabilirler. Onun söylediklerini daha yüksek bir lisanla büyük sözlerle tekrarlamak yerine “Eğer yanlış anlamadıysam şöyle diyorsun?” ya da “Yanlış anladıysam lütfen düzelt ama söylediğin şöyle miydi?” veya “Anladığım kadarıyla” gibi cümlelerle karşıdakinin ifade boyutuna ulaşmalıyız. Bu yöntemle hassas konularda da ortak bir düzlemde buluşmak mümkün olur.

Vücut dilimizi kullanabiliriz

Vücut dilimiz “Seni dinliyorum” demeli. “Sana önem veriyorum, o yüzden buradayım” demeli. “Seninle övünüyorum, yaptıklarına katılıyorum lütfen devam et” demeli. Sözlerle ifade edemesek bile bakışlarla, el ve beden hareketlerimizle karşıdakine ne kadar değer verdiğimizi gösterirsek zor soruları bile kolayca sorabiliriz.

Donna’nın anlattıkları daha birçok şeyi içeriyledu ama soru sorarken ilk yaklaşım özellikle yeni gönüllüler için çok yararlı oldu. Bense her dinleyişte yeni derinlikler bulduğum Donna sayesinde o gün mahrem sorularla ilgili zenginlik ve mutlulukl yüklenerek ayrıldım.