Dün yine bir seminere dinleyici olara katıldım. İletişim başlıklı bu seminerde hem konuşma hem dijital dünyada yazma becerilerinin üzerinden gidildi. Sizlerle seminerden notlarımı paylaşıyorum. Hiç bir düzeltme yapılmadan derste alınan notların paylaşıldığını görmediyseniz işte buyrun. Alışveriş listesine benzeyen böyle bir yazı sunduğum için lütfen kusura bakmayın:
- İletişim günlük hayatımızın ahenkli akışı için gerekli bir insan bağlantısıdır. Sürekli okuyarak, konuşarak, dinleyerek ve yazarak kullandığımız lisanda iletişim becerilerimizi ilerletiriz.
- Okul çocuklarından, ileri yaşlardaki yetişkinlere kadar herkesin her fırsatta kelime dağarcığını genişletmesi, ifade becerilerini ilerletmesi ve anlaşılır olmak için dili iyi bir iletişim aracı olarak kullanması kaçınılmazdır.
- Herkes iyi yazamasa da hepimiz konuşmak zorundayız. Soru: Bu iki beceri nasıl iyileştirilir? Cevap: Gerektiğinde önceden hazırlanarak ve prova yaparak..
- Dili ve konuşmayı çocuklukta öğreniriz ama sürekli ilerletmezsek iletişim yeteneğimiz sınırlı kalır hatta geriler. Matematik, fen ve diğer ana bilimler için öğretmen gerekir ama, temel dil dersleri alındıktan sonra iletişimi ilerletmek ancak insanın kendisini yetiştirmesiyle mümkün olur.
- Dil ve günlük iletişim arasındaki bağlantı tartışma götürmez. Bu nedenle gençler ve yetişkinler dil becerilerini sürekli geliştirmeli ki iletişim becerilerinin gelişmesi de süreklilik kazansın.
- Dil insan iletişiminin bel kemiğidir bu nedenle anadilini iyi kullanamayanlar dişsiz kaplanlara benzetiliyor. Yeterli ve kendinden emin lisan sayesinde büyük adımlar atmak ve hedeflere ulaşmak mümkün oluyor. Kısaca rekabet ortamında diğerlerinden öne geçmek mümkün oluyor.
- Fikirleri ve düşünceleri iyi dil becerisiyle (yani mantıklı cümle yapıları, anlaşılır cümleler, zengin kelime dağarcığı, konuşma sırasında kelimelere yerli yerinde baskı ile) birleştirdiğimizde başarıya davetiye çıkarmış oluyoruz.
- Lisan kullanmak ve iletişim sosyokültürel bir olgudur; davranışlarımızdan ve konuşma uslubumuzdan ayrı düşünülemez. Lisanı ve iletişim becerilerini geliştirme güdüsü sosyal yapıya bağlıdır ve sosyal devamlılığa ve sosyal başarıya fırsat tanır.
- Ekonomik yetkinlik nasıl sosyal sınıf ve gücü belirliyorsa, dil becerisi de ilişkilerde başarı sağlar.
- Günümüzde ilişkiler öğrenci-öğretmen, doktor-hasta, avukat-müvekkil, esnaf-müşteri, siyasetçi-seçmenler, işveren-işçi, kamuspotu-seyirci, sunucu-dinleyici, yazar-okuyucu gibi çok değişik ve kimi yüzyüze kimi dijital iletişim gerektiriyor. Karşılıklı konuşma sürecinde hem lisanın hem de davranışların kontrol edilmesi gerekiyor. Ayrıca konuşma sırasında dinlemek iletişimin akışı için çok gerekli. Bazı toplumlarda herkes bir ağızdan konuşuyor, bu olumsuz yaklaşım eğitimle düzeltilebilir.
- Yüzyüze iletişimden başka günlük dijital iletişim olanakları da hayatın her safhasında kullanmak zorunda olduğumuz mecralar. Özellikle klavyenin arkasında tonlamayı iyi yapmak ve yazılanı “gönder” tuşuna basmadan önce defalarca okumak gerekiyor.
- Meslek lisanımız ve günlük dilimiz farklı olabilir. Günlük dilde daha esnek oluruz ama saygıda kusur etmemeliyiz, oysa meslek dilinde daha dikkatli olmamız ve gerekirse önceden provalar yapmamız öneriliyor. Bir de nerede iletişim kurarsak kuralım, içeriği bilmemiz ve ona sadık kalmamız başarılı sosyal iletişim için gerekli.
İletişim dedik ya.. Türkçeni koru, gözet. Unutma.. W, Q ve X alfabemizde yoktur. Zaten W sesini çıkarmayı da bilmeyiz (W sesi V sesinden farklıdır – bilmediğin lisanin harflerini de kullanma!). Onun yerine eski güzel V kullanmaya devam et! Q için K kullan, X için KS! Bir de konuşma, anlatma, aktarma bilmez haberciler var! Mesela.. Adam haber muhabiri olmuş, papağan gibi aynı şeyi aynı yavanlıkta, aynı manasız ve gereksiz şekilde anlattı durdu.. Haber muhabirlerinin görgülü, okumuş, iyi eğitim almış, anadilini iyi kullanan, hatip kişilerden seçilmesi gerekmez mi? “Türkçem benim ses bayrağım” diyen kaç kişiyiz? Kulağımıza, gözümüze, zihnimize zeval haber spikerlerini kovun! Yani: Herkes kendi ana-dilini iyi kullanmalı!