Yeni Dijital Çağ Terimler Sözlüğü


Dijital geleceğimiz biraz baş döndürücü, biraz endişe verici, epeyce ürkütücü..  Şimdiden hazırlanalım diyenler için aşağıda Yeni Dijital Çağ Terimler Sözlüğü paylaşıyorum.

Yalnız unutmayalım ki kitabın yazarları Eric Schmidt ve Jared Cohen geleceğin dijital medeniyetini tahmin ediyorlar, oraya nasıl ulaşılacağı konusunda tartışma üretmiyorlar.

Biliyoruz ki halihazırda iki kimliğimiz var: Dijital kimlik ve fiziksel kimlik.

  • Birisi yeni medeniyetin emeklemekte olan kimliği, diğeri binlerce yıldır yeryüzünde yaşayan insanların sahip olduğu gerçek kimlik.
  • Birisi kuralları belirlenmemiş, sınırları çizilmemiş, gücün sahibi belirsiz Dijital dünyaya ait. Diğeri ise kültür, tarih, milliyet, hükümet, kurum, kuruluş, hukuk ve düzenin hakim olduğu eski dünya kimliği.
  • Bundan sonra bu iki dünya bir arada yaşamaya devam edecek ama bir yığın olumsuzlukla birlikte. Anlaşmazlıklar bir arada varolmanın ‘olmazsa olmazı’ olacak.

Şimdi tahmin edilen yeni dijital çağ ile hayatımıza girecek yeni terimlere göz atalım (ya da zaten var olan, bundan sonra sıklıkla kullanmaya alışacağımız terimler):

Sanal Töre Cinayetleri: Kimlik vatandaşın en değerli mal varlığıdır. Dijital kimliğe düşen gölge aslında fiziksel kimliğe de düşmüş demektir. Törelerle yaşayan toplumları düşünürsek, sosyal utanç unsuru olan şeylere saldırgan tepki gösterdiklerini biliriz. Online toplumda kimlikler zarar görebilir ve dolayısıyla böyle olumsuzluklar töre cinayetleriyle sonuçlanabilir. Bu cinayetler sanal töre cinayeti diye nitelendirilse de virtüel olumsuzlukların reel ortama aktarılmasından bahsediyoruz. Online yüz kızartıcı durumların gerçek hayatta ölümle sonuçlanması şimdi de var ama gelecekte artacak. Böyle haberleri zaten duyuyoruz, örneğin Facebook’ta hakkında çıkan dedikodu sonucu kendini öldüren genç insanlar. Bu tür olumsuzlukların artması kaçınılmaz olacak. Sanal olmayanlara gelince.. Tecavüze uğrayan kız kardeşini, kızını, ya da akrabadan bir yakınını gözünü kırpmadan öldüren ve bunu töre, şeref, namus için yapan Anadolu insanına “Bir kereceik tecavüzden bişicik olmaz” deyin bakalım… Onların sesi çıkmaz gibi görünse de, sessizce kıyarlar.. Töre cinayetleri diye bir gerçek var.. Gariplere yeter gücü.. Otoriteye sessizdir.

Balkanizasyon: Suudi Arabistan, Yemen, Cezayir gibi sünni mezhebe dahil ülkeleri düşünelim. Bu ülkelerden çok dindar insanların bir Sünni Ağı oluşturduğunu varsayalım. Bu ülkelerin insanlarının sosyal ağını meydana getiren oluşumda bilgi, haber, tarih ve her türlü aktivite paylaşılacak. Dolayısıyla şahısların bu ağın dışına çıkmalarına gerek olmadan, farklı bakış acılarına maruz kalmadan kendilerine verilen neyse onunla yetinmeleri beklenecek.

Internet mültecileri: İnsanların despot Internet yönetimine sahip [otokrat] bir ülkeden kaçarak daha rahat bir ülkeye iltica etmesi. Bir anlamda Internet özgülüğü için kendi ülkesinden vazgeçme talebi. Evet yanlış duymadınız, Internet yönetimi! Ve buna karşı hükümetler ne yapacak? Her türlü sanal bağlantı ve dijital kimlik hükümetlerin resmi kayıtlama sistemi altında bulundurulacak.

Sanal egemenlik ve devlet: Bağımsız bir ülkeye sahip olmayan milliyetlerin online ülke kurması. Buna örnek olarak İran, Irak, Türkiye ve Suriye’deki Kürtlerin virtüel olarak bağımsızlıklarını ilan etmeleri veriliyor. Diğer ayaklanmalar..

Sanal çokyanlılık (multilateralism): Belarus, Eritrea, Zimbabwe ve Kuzey Kore gibi kovulmuş, bir anlamda afaroz edilmiş, ülkelerin kuracağı otokrat siber-birlikten amaç, birbirlerini teknoloji konusunda desteklemek. Ayrıca dayanışma sayesinde sansür ve gözlem konularında da sürekli güncel kalmak.

Yeni veri sürekliliği ilkeleri: Tweetlenen, bloglarda yazılan, Facebook’ta paylaşılan hiç birşeyin tahrip edilmemesi ve açık demokrasilerde herkesin göreceği şekilde paylaşıma sunulması. Tabi aslında paylaşımlar ülkelerin politik sistemine ve hükümetin kontrol seviyesine göre belirlenecek.

Siber terörizm ve savaşlar: Terörist grupların siıber-savaş taktiklerini Internet üzerinden yayması, bilgi paylaşımı ve diğer bilgi alışverişi, siberuzayda yapılan harabiyetten daha endişe verici olacak diye düşünülüyor. Ticaret sırlarını çalmak, ülke sırlarını ele geçirmek, hükümet sistemlerine girerek çökertmek ve ele geçirilen bilgileri dağıtmak ülkeler arasında siber-savaşın en belirgin yöntemi olacak.

Online eşkiyalık: Online mafyaların ve eşkiyaların, haklı haksız gözetmeden, kişilerin peşine düşme ihtimali. Kullanılacağı düşünülen yöntemse kişilerin online fotoğrafları, varsa suç bilgileri ve marjinal davranışları haklarında delil anlamına gelecek ve eşkıyaların eline düşmek için fırsat oluşturabilecek. Bir örnek olarak: Mobese videolarından yakalanan trafik suçlularını düşünelim. Bu işi polis teşkilatı yaparsa yasaldır, ancak mafya yaparsa olay farklı bir boyut kazanır.

Dijital sınıf sistemi: Düzenin neresinde olduğuna bağlı olarak insanlar sınıflandırılacak. Varsıl olanlar teknolojinin olumsuzluklarından hiç etkilenmeyecek ve doğal olarak bu gruptakiler en üstteki izole küçük bir grup insan olacak. Şu anda online olan iki milyar insan orta sınıfa dahil editör. Gelecekte bağlanacak olan 5 milyar (10 yıl içinde 7 milyar insanın online bağlantısına kesin gözüle bakılıyor) insanı dezavantajlı bir sanal gelecek bekliyor.

Yeni Dijital Çağın Terimleri sözlükte kalmasın, ezberleyin!

Internet itibarı

 

2 thoughts on “Yeni Dijital Çağ Terimler Sözlüğü”

  1. Evet Çok düşündürücü.
    Bilhassa gençlerimizi bu konuda yeteri kadar uyarmak ve ileride istenmeyen güçlere köle olabilecekleri şantaja açık işleri gizlice yapmalarının bir işe yaramayacağını çünkü dijital alemde gizlilik diye bir şeyin kalmayacağını anlatmak gerekir diye düşünüyorum.
    Sayın Fatoş Hanımefendiye de bu bilgileri paylaşmak ile hayırlı ve yararlı bir iş yaptığı için teşekkür etmeyi bir borç olarak görüyorum.
    Kendisine gönülden teşekkürler.
    A.D.Şimşek

  2. Çok teşekkürler fatoş hanım.

    İnsanın kaderi insanın eline verilmiş, kendisine gideceği yol gösterilmiştir. Ya doğru yolu bulur yada nankör olur.

    İnsanlar ego yu zapturapt altına aldıklarında, iyi de, güzel de, faydalı ve kalıcı olanda birlik olduklarında sanal alem de dijital haberleşme de, RUHSAL Alem de, Enerjitik yaşam da fiziksel yaşam da güzel olur düşüncesi ile sağlıklı bir yaşam diliyorum.
    Gelen gidecek olan bitecek.

    Sevgiyle kalın
    Yusuf YAMAN

Comments are closed.