Amerikan Hekimler Derneği tarafından yayınlanan ve ABD Sağlık Bakanlığı Bültenindeki önerilere göre 5 kanser türünün tanısı için periyodik taramalar çok önemlidir. Toplumdaki kanser oranına göre bu tavsiyler birkaç yılda bir değişir. En son yayınlanan tavsiyelere göre asağıdaki kanser çeşitlerinin taramaları yaptırılmalıdır.
Listeye geçmeden önce bilinmesi gereken: Kanser taramaları gerekli ve önemlidir ama test sonuçlarında yanlış alarm da söz konusu olabilir. O nedenle, eğer beklenmedik kötü bir sonuçla karşılaşılırsa, ikinci görüş almaya da hazır olmak gerekir.
Uzun yıllar boyunca Amerika’da mamogram sadece 40+ kadınlara önerildi. Fakat sonra bu tavsiye terkedildi. 40 ile 50 arasında [her yıl] yapılan mamogramın etkinliği kanıtlanamadığı için, geçtiğimiz yıllarda, tavsiyeler 50-74 yaş aralığındaki kadınlara ve her 2 yılda bir şeklinde değiştirildi. Her kadın kendi genetik haritasını, geçirdiği hastalıkları ve genel sağlık durumunu bilmelidir. Dolayısıyla hangi yaştan itibaren ve hangi sıklıkla mamogram alacağını doktoruyla konuşmalıdır. Bazen doktorlar 30 yaş itibariyle yıllık meme kanseri taramaları önerir. Hatta bazıları emar (MRI) bile önerebilir. Tavsiyeler hastanın durumu ve doktor görüşleriyle tayin edilir. Sevgili arkadaşım Hemşire Brenda’nın aylık kendi kendine göğüs muayanesi de periyodik taramalara eklenmelidir.
Kolon (Bağırsak) Kanseri
Kolonoskopi denen bir yöntemle kalın bağırsakta muhtemelen oluşabilecek hücre büyümeleri anlaşılır. Bunun dışında her yıl dışkı (büyük abdest) testi yaptırılabilir. Her 10 yılda bir kez kolonoskopi ve her 5 yılda bir sigmodoskopi (bağırsağın alt kısımlarını gözlemleyen) yaptırılabilir. Bazıları her 3 yılda bir dışkı tesi ile birlikte sigmodoskopi yaptırmayı tercih eder. Bu tür kararlar doktor ve hasta tarafından tayin edilmelidir.
Sevikal (Rahim) Kanser
Servikal kanser taramaları yaşa göre değişir. Pap testleri 21 yaş itibariyle her 3 yılda bir yapılır. Yaş 30 olduktan sonra pap testleri her yıl yapılmaya başlanır. Genelde bu testler 65+ kadınlara tavsiye edilmez çünkü İnsan Popüllom Virüsü ve neden olabileceği kanser yalnızca genç kandınlarda görülür.
Prostat Kanseri
Prostat kanseri taramasında kullanılan kan testleri oldukça şaibelidir. Hekimler bu konuda ikiye ayrılmış gibidir.. ‘Kesinlikle yaptırın’ diyenler ve ‘Aman uzak durun!’ diyenler! 50-69 yaş aralığındaki erkekler kan testinden haberdar edilmelidir ve doktorlarıyla test konusunu detaylı konuşmalıdır.
Ovaryen (Yumurtalık) Kanseri
Ovaryen kanseri teşhisinde kan testleri verilebilir. Ayrıca pelvik (kalça kemiği) testleri ve ultrason taramaları da mümkündür.
Erken kanser teşhisi hayat kurtarabilir. O nedenle taramalar çok önemlidir. Yukarıdaki testleri doktorunuza sormanız, yıllık sağlık taramalarında göz önünde bulundurmanız tavsiye edilmektedir. Yalnız kanser taramaları yukarıdaki 5 çeşitten ibaret değildir. Hekim tarafından uygun görülen diğer kanser taramaları da yapılmalıdır. Örneğin genel sağlık kontrolü sırasında cilt kanseri taraması ya da diş doktoruna gidildiğinde genel ağız sağlığının da kontorlü gibi..
Bu yazıyı yararlı bulduysanız linkteki “Kanser Belirtileri” başlıklı yazı da ilginizi çekebilir.