Adetler


Adetlerimiz.. Nelerdir adetler? Adetlerimiz ya da ritüeller, ya da geleneklerimiz göreneklerimiz.. Genelde tüm bunlara toplumun gelenekselleştirdiği törenler diyebilirim. Ve bu gelenekler yaşanılan bölgeye göre farklılık gösterebilir ki o zaman da bir anlamda ‘tescillenmiş uygun tavır, davranış ve görgü’ anlamına gelir.
Adetler modernleşen yaşamlarımızda hor görülür hale gelmiş olabilir. Örneğin herhangi bir adet ve geleneğe dışarıdan bakan birisine göre geri kalmış bir davranış diye düşünülebilir. Ama adetler iyidir. Toplumsal yaşama yön verir, düzenler ve bir ahenk katar hayata. Alışkanlıklardır aslında adetler. Bir durum karşısında ne yapılacağını bilmek iyidir, endişenin önüne geçer. Adetler iyidir. Gelenekler görenekler iyidir. Ritüeller iyidir.
Adetleri unutursak yaşamda birşeyler eksilir ve daha sonra bilinçsiz bir rahatsızlığa neden olur. Adet ve ritüeller sayesinde aidiyet hissederiz.
Örneğin doğum, ölüm, düğün gibi konuların kendine göre adeteleri vardır. Bu adetleri toplumun büyükleri nesilden nesile geçirmekle yükümlüdür. Modern hayatın kargaşasında adetlerden feragat etmek hem topluma hem de gelecek nesillere haksızlıktır.
Bir başka örnek bölgesel yemekleri yaparken ortaya çıkar. İlle de bazı aşamalardan geçerek hazırlanan halis yemekler vardır ki bu tür adetler mutlaka miras olarak bırakılmalıdır.
Bazı adetler çocukluğumuzdan kalma batıl adetlerdir. Örneğin bir yaz gecesi gökyüzünde kayan bir yıldıza bakıp, hiç konuşmadan bir dilek tutmak gibi.. Batıl olabilir ama toplumun şaka gibi kabul ettiği bir adettir aslında..
Başka adetler de vardır.. Örneğin hacıya hocaya gidip birşeyler okutmak gibi..
Diğer adetler dini olabilir ki bunlara örnek olarak namaz kılmak, oruç tutmak ve diğer dinlere ve inanışlara ait ritüel davranışlar örnek olarak verilebilir.
Adetler insanlığın başından beri vardır. Adetler, töreler, gelenekler, ritüeller çoğunca manalıdır ve sosyal otokontrol sağlar. Eğlenceli adetler, psikolojiyi rahatlatan ritüeller daima tansiyonu düşürür ve insanları birbirine yaklaştırır.