Doktorlar ve araştırmacılar uykusuzluğun endişeli boyutlara ulaştığını söylüyor! Neden? Çünkü uykusuzluk kişiyi verimsiz kılıyor.
İyi bir gece uykusu hem beden hem de akıl sağlığı için çok gerekli ve dolayısıyla halk sağlığı için şarttır!
Uykusuzluk probleminin obezite, kanser, kalp hastalıkları ve metabolik bozukluklara yol açtığı birçok bilimsel çalışmayla kanıtlanmıştır. Uykusuzluk immunal sistemi de kötü yönde etkilemektedir.
Yetişkinler arasında uykusuzluk büyük sorun olsa da, gençler arasında daha büyük ve endişe verici bir sorundur. Kanada’da yapılan bir çalışma gençlerin neredeyse yüzde 80’inin uykusuz gezdiğini bulguladı. Aynı çalışmada okul yaşındaki çocukların yüzde 43’ünün gece çok geç yattığı anlaşıldı. Yetişkinlerin yüzde 25inde uykusuzluk sorunu görüldü.
Uykusuz gezen öğrenciler hem okulda başarısız oluyor hem de sağlık sorunları baş gösteriyor. Uykusuzluk kümülatiftir yani birikimseldir. Uzun süre uyumayıp hafta sonunda açığı kapatmaya çalışmak bedensel ve zihni yorgunluğa neden olur. Sonuçta bitkin ve ayakta uyuyan insanların sorunu topluma mal olur.
İlköğretimde okuyan oğlum geçenlerde arka sıralarda oturan çocuklardan birinin uykuya daldığını söyledi. Hatta öyle derin uyuyormuş ki horlamaya başlamış ve bütün sınıfın ilgisini dağıttığı için ders bölünmüş. Konuşmalardan anladığım kadarıyla bu izole bir sorun değil. Diğer çocuklar da ders sırasında sıkça uykuya dalıyormuş. Tahmin edebileceğiniz gibi bunu duyunca dehşete düştüm! Ama oğluma göre bu son derece normal!
Bazı insanların uyku apnesi gibi tıbbi bir sorunu olabilir ama birçok insan günümüzde uykunun gereksiz bir aktivite olduğunu düşünüyor. Kanada’lı ve ABD’li araştırmacılar, uykunun bir seçenek olarak düşünüldüğünü ve daha önemli birşey olduğunda uykudan feragat edildiğini söylüyorlar. Oysa seçeneklerimiz hayatımızda çok önemli şeyleri etkiler ki sağlık buna bir örnektir.Sağlık için uyku öncelikli olmalıdır, bunun yanında iyi beslenme ve egzersiz de gereklidir.
Uyku uzmanları çocukların günde 9 saat uyumaları gerektiğini söylüyor. Uyku sayesinde beyin, yapması gereken yönetici görevini başarıyla uygular, öğrenme ve hafıza aktiviteleri iyi ve yeterli bir uyku ile tamamlanır. Bu da okulda akademik başarıya davetiyedir.
Araştırmacılar uyku ile ilgili 5 mit (yanlış inanış) sıralamış:
1. Uykuda vücut ve beyin faaliyetleri tamamen dururu ve dinlenme başlar.
Yanlış. Hem bedenimiz hem de beynimiz uyku sırasında çalışır. Bu çalışmayla şarj oluruz ve dolayısıyla sağlık ve mutluluk yükleniriz. Uyku aynı zamanda hafıza ve öğrenme fonksiyonlarına da yardımcı olur ve gün boyunca öğrenme kolaylaşır.
2. Uyku, yemek yemek gibi, temel bir ihtiyaç değildir; daha az önemlidir.
Yanlış. Günlük uykuyu 1 saat bile kesmek sağlığımızda, ruh halimizde ve davranışlarımızda olumsuzluk yaratır. Ayrıca bir gece bile yetersiz uyku bağışıklık sistemine zararlıdır ve hastalıklara yakalanmayı kolaylaştırır.
3. Çocuklarla kıyaslandığında, gençler daha az uyumalıdır.
Yanlış. Gençler daha zor uykuya dalsa bile gelişimlerini tamamlamak ve sağlık için yeterli uyku almak zorundadırlar.
4. Haftasonunda alınacak uzun uyku, hafta arasında kaçırılan uykunun yerine geçer.
Yanlış. Hafta boyunca uyku saatleri ve uyanma saatleri düzenli olmalıdır. Erken kalkmak ve geç yatmak düzensizlik yaratır ve algılama fonksiyonlarında karışıklık yaratır. Eğer bir gece yetersiz uyku alınmışsa, takip eden gün kısa bir uyku ile tamamlanmalıdır.
5. Alkol ve diğer sedatifler uyumaya yardımcı olur.
Yanlış. Alkol kolay ve çabuk uyku sağlasa da, uyku kesintisine yol açar ve derin uykuyu engeller. Uyku ilaçları problem yaratır. Düzenli olarak kullanılıp bırakıldığında uykuya dalmak daha da zorlaşır. Bu da bağımlılığa davetiye çıkarmaktır.
Halk sağlığı uzmanları, “uykusuzluk endişeli boyutlarda” derken yapılan araştırmaları referans göstermektedir. Herkesin, özellikle çocukların, iyi ve yeterli uykuya ihtiyacı vardır. Anababalar, öğretmenler ve diğer büyükler çocukların iyi ve yeterli uyku almaları konusunda uyarılarda bulunmalıdır; uygulamaya geçirmelidir.
Unutmayın ki uyku kişinin daha aktif ve yaratıcı düşünmesine yardım ederken hafızayı da canlı tutar.
Uykun Gözüne Aklın Başına